علت و علائم تک کار کردن ماشین
تک کار کردن موتور معمولاً یکی از نشانههای بد کار کردن آن است، اما هر مشکلی در عملکرد موتور به معنای تککار کردن آن نیست. به بیان دقیقتر، تک کار کردن موتور همواره منجر به بد کار کردن آن میشود، اما دلایل مختلفی میتوانند باعث بد کار کردن موتور شوند که لزوماً به تککار کردن آن مرتبط نیست.
در موتورهای چهارزمانه که شامل بیشتر موتورهای درونسوز امروزی هستند، احتراق کامل تمامی سیلندرها طی دو دور چرخش میللنگ رخ میدهد. صرفنظر از تعداد سیلندرها، حرکت پیستونها بهصورت دو به دو هماهنگ است.
برای مثال، در یک موتور چهار سیلندر خطی، پیستونهای یک و چهار همزمان در یک موقعیت و پیستونهای دو و سه در موقعیتی مخالف قرار دارند.

زمانی که یک پیستون به سمت پایین حرکت میکند و نیروی احتراق را منتقل میکند، پیستون قرینه آن که در مرحله تراکم قرار دارد، به سمت بالا حرکت میکند. در صورتی که یکی از سیلندرها از کار بیفتد، فرایند بالا رفتن پیستون قرینه با تأخیر مواجه شده و در نتیجه، تک کار کردن موتور اتفاق میافتد. با ما همراه باشید تا به بررسی بیشتر این مشکل که ممکن است برای هر ماشینی رخ دهد بپردازیم.
فهرست مطالب
علت تک کار کردن ماشین
موتور خودرو سیستم پیچیدهای دارد و از بخشهای مختلفی تشکیل شده است. همین مسئله باعث شده تا پیدا کردن علت تک کار کردن ماشین کمی پیچیده شود. دلایل مختلفی در این امر دخیل هستند که با شناخت کافی، خودتان میتوانید بخشی از این مشکل را برطرف کنید. در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد.
خرابی شمع و کوئل
کوئل قطعهای به منظور تامین انرژی الکتریسیته تنظیم کننده و شمع قطعهای برای احتراق مورد استفاده قرار میگیرد. هر کدام از آنها عمر مفید و بهینهای دارند. سلامت کوئل را معمولا با استفاده از دستگاه دیاگ، بررسی میکنند. ولی شمع بر اساس کارکرد و باید هر ۲۰,۰۰۰ الی ۳۰,۰۰۰ کیلومتر باید تعویض شود.
خرابی این دو قطعه میتواند یکی از موارد علت تک کار کردن ماشین باشد. بروز چنین مشکلی همواره با علائمی همراه است مانند موارد زیر:
✔ ریپ زدن موتور در هنگام گاز دادن
✔ کاهش قدرت و افزایش مصرف سوخت
✔ روشن شدن چراغ چک موتور
🔹 راهحل:
✔ بررسی و تعویض شمعها هر ۲۰,۰۰۰ تا ۳۰,۰۰۰ کیلومتر
✔ تست کوئل با دستگاه دیاگ
آشنایی با: علائم خرابی شمع موتور
مشکلات انژکتور و گرفتگی سوزن انژکتور
سوزن انژکتور وظیفه پاشش و پودر کردن سوخت به داخل سیلندر را برعهده دارد. اگر یکی از سوزنها دچار گرفتگی شود پروسه تزریق سوخت با مشکل مواجه شده و موتور دچار تک کار کردن میشود. این اتفاق ممکن است به دلایل زیر رخ دهد:
- گرفتگی نازل انژکتور به دلیل رسوبات بنزین
- خرابی سنسور فشار سوخت
- مشکل در ریل سوخت
🔹 راهحل:
- شستشوی انژکتورها با محلول مخصوص
- استفاده از بنزین باکیفیت برای جلوگیری از تشکیل رسوبات
خرابی سنسورهای موتور
موتور برای اینکه بتواند در بهینهترین حالت ممکن فعالیت کند از اطلاعات سنسورهای مختلفی استفاده میکند. تا بتواند با پردازش آنها میزان ترکیب سوخت و هوا را تنظیم کند. هر کدام از این سنسورها دچار مشکل شود میتواند باعث تک کار کردن موتور یا سه کار کردن گردد. مهمترین سنسورهای تاثیرگذار:
- سنسور اکسیژن: تنظیم میزان سوخت بر اساس هوای خروجی
- سنسور میلسوپاپ: هماهنگی بین سوپاپها و جرقهزنی
- سنسور دریچه گاز: کنترل میزان هوای ورودی به موتور
🔹 راهحل:
- تست سنسورها با دستگاه دیاگ
- تعویض سنسور معیوب در صورت مشاهده خطا
آشنایی با: علائم خرابی سنسور دریچه گاز
کاهش فشار تراکم در سیلندر
فشار درون سیلندر در هنگام احتراق یکی از مواردی است که در روند تک کار کردن بسیار تاثیر گذار است. خرابی رینگ و پیستون یا واشر سرسیلندر عمدهترین دلایلی هستند که معمولا به مرور زمان یا بر اثر عادتهای بد رانندگی اتفاق میافتد.
🔹 نشانههای کاهش فشار تراکم:
- استارت طولانی و سخت روشن شدن خودرو
- دود سفید یا آبی از اگزوز
- کاهش محسوس قدرت موتور
🔹 راهحل:
- انجام تست فشار کمپرس برای بررسی سلامت سیلندرها
- تعویض رینگ پیستون یا تعمیر سوپاپها در صورت خرابی
مشکلات مربوط به ECU
ECU مرکز کنترل تمام قطعات برقی داخل خودرو است. این بخش اطلاعات تمامی سنسورها را پردازش کرده و با ترکیب هوا و بنزین احتراق مناسب را ایجاد میکند. هر گونه اخلال در روند این قطعه میتواند عملکرد موتور را دچار مشکل کند. نشانههای خرابی ECU عبارتند از:
- ریپ زدن خودرو بدون دلیل مشخص
- عدم هماهنگی بین سوخت و جرقهزنی
- ثبت کدهای خطا در دستگاه دیاگ
🔹 راهحل:
- بررسی سیمکشی و اتصالات برقی
- بهروزرسانی یا تعویض ECU در صورت نیاز
از کجا بفهمیم ماشین تک کار میکند؟
سوال بسیار خوبی است و بهتر از آن این است که از کجا بفهمیم ماشین تک کار میکند؟ شناخت رفتار موتور یکی از فاکتورهای اصلی پیدا کردن مشکلات فنی است. اما از آنجایی که این بخش از قطعات پیچیدهای تشکیل شده تا حدی سخت است. ولی میتوان بخشی از آن را با مطالعه این بخش شناخت.

شمع، وایر، پمپ بنزین تمام این موارد از جمله قطعاتی هستند که هر کسی با کمی مطالعه و دیدن چند فیلم میتوانید مشکل پیش آمده را حل و فصل کند. اصولا شمع موتور باید هر 20 هزار کیلومتر تعویض شود. منتظر نمانید تا مشکل پیش آید تا برطرف کنید. برای تست کوئل میتوانید زمانی که خودرو روشن است اتصال را قطع کنید و ببینید جرقه میزند یا خیر.
زمانی که سوئیچ خودرو را باز میکنید صدای کمی از صندلی عقب شنیده میشود. این صدا در حد 3 ثانیه است و بعد قطع میشود. اگر صدا ضعیف یا اصلا شنیده نشود باید بفکر تعمیر یا تعویض این قطعه باشید. این سه بخش دلیل اصلی تک کار کردن ماشین هستند که براحتی میتوانید خودتان نسبت به تعویض آنها اقدام کنید.
اگر متوجه شدید که ماشین تککار میکند، ممکن است این مشکل به علت کار نکردن یک سیلندر باشد. در این مواقع، اولین قدم بررسی شمعها، کوئلها و انژکتورها است که باعث عدم احتراق صحیح سیلندر میشود. در نهایت باید به تعمیرگاه مراجعه و نسبت به بررسی مشکل اقدام کنید.
آشنایی با: علائم خرابی سیلندر
علائم تک کار کردن ماشین
تک کار کردن ماشین یکی از مشکلات رایجی است که ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود. این وضعیت زمانی رخ میدهد که یکی از سیلندرها در موتور خودرو به درستی کار نمیکند، که باعث ایجاد اختلال در عملکرد کلی موتور میشود. از علائم شایع تک کار کردن ماشین میتوان به ریپ زدن موتور اشاره کرد.
هنگامی که موتور دچار تک کار کردن میشود، معمولاً در حین گاز دادن خودرو احساس لرزش یا تکانهای غیرمعمول میکنید. این تکانها به دلیل عدم احتراق کامل در یکی از سیلندرها ایجاد میشوند و میتوانند باعث کاهش قدرت موتور شوند. یکی دیگر از علائم رایج، کاهش محسوس قدرت موتور است که ممکن است در هنگام شتاب گرفتن یا هنگام حرکت در سرعتهای بالا مشاهده شود.
اگر موتور به درستی کار نکند، نمیتواند نیروی کافی برای حرکت خودرو فراهم کند. علاوه بر این، افزایش مصرف سوخت نیز یکی از علائم تک کار کردن ماشین است. وقتی یکی از سیلندرها دچار مشکل میشود، موتور تلاش میکند تا با افزایش مصرف سوخت، عملکرد خود را جبران کند.
همچنین، در برخی مواقع ممکن است چراغ چک موتور روشن شود که نشاندهنده وجود مشکلی در سیستم احتراق یا دیگر قطعات موتور است. در چنین مواقعی، بهتر است سریعاً به تعمیرگاه مراجعه کرده و خودرو را بررسی کنید تا علت دقیق مشکل شناسایی و رفع شود.
اگر این علائم را در خودرو خود مشاهده کردید، از تعویض شمعها، بررسی کوئل و انژکتورها و تست سنسورها غافل نشوید، چرا که این قطعات میتوانند نقش مهمی در رفع مشکل تک کار کردن موتور ایفا کنند.