در این مقاله قصد داریم که شما را با یکی از قطعات بسیار مهم بخش جلوبندی به نام بوش طبق خودرو آشنا کنیم و در ادامه به علائم خرابی آن بپردازیم، ولی قبل از آن باید بیشتر در مورد سیستم تعلیق خودرو اطلاعات داشته باشید تا به درک درستی از عملکرد هر یک از قطعات دست پیدا کنید. ماهیت و چگونگی کارکرد سیستم جلوبندی از جمله مواردی است که می‌تواند یک رانندگی لذت بخش را برای راننده و سرنشینان فراهم کند.
سیستم تعلیق خودرو چیست؟
سیستم تعلیق یا همان سیستم فنربندی شامل قطعاتی مانند چرخ‌های خودرو، کمک فنرها، ستون‌های نگهدارنده خودرو است که وظیفه این بخش، جذب ارتعاشات در هنگام گذر از ناهمواری‌های جاده است. اگر این سیستم بدرستی عمل نکند، تمامی این لرزش‌ها به صورت مستقیم به کابین خودرو وارد می‌شود و باعث وارد شدن ضربات زیادی به سرنشینان می‌گردد.
یکی دیگر از وظایف سیستم تعلیق، ایجاد کنترل مناسب و مسیردهی خودرو است که در صورت خراب شدن این قطعات، کنترل ماشین بسیار دشوار می‌شود. سیبک از جمله لوازمی است که وظیفه آن اتصال قطعات به یکدیگر است و می‌تواند دو قطعه ای را که در حال حرکت و جابجایی هستند، به صورت کامل به یکدیگر متصل کند.
بوش طبق خودرو نیز مانند سیبک عمل می‌کنند و تفاوتشان فقط در این است که سیبک‌ها امکان حرکت در جهات مختلف را برای قطعات فراهم می‌کنند اما بوش‌ها فقط امکان حرکت در یک جهت را به قطعات می‌دهند، و علاوه بر افزایش دامنه حرکتی از انتقال ضربه جلوگیری می‌کنند.
طبق نیز بخشی مهم در زیربندی خودرو است و بوسیله آن چرخ‌ها به شاسی متصل و به عبارتی پل ارتباطی محسوب می‌شود که بوش‌های طبق روی آن متصل می‌گردند.
بوش خودرو چیست؟
واژه بوش بارها به گوشتان خورده و شنیده‌اید که در جاهای مختلف خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرد، بوش در واقع نوعی عایق ارتعاشی است که با ایجاد مرز بین اجزا مختلف خودرو، انتقال انرژی متحرک به دیگر بخش‌های ماشین را کاهش می‌دهد و با کاهش انتقال انرژی و نوسانات به سایر نقاط ، آسایش و راحتی راننده و سرنشینان را به دنبال دارد.
بوش‌ها با توجه به محل قرارگیری در خودرو، کارکرد، ظاهر و اندازه دارای اسامی متفاوتی هستند، مانند بوشی که در سیستم تعلیق خودرو برلیانس قرار دارد و به آن بوش طبق کوچک و یا بوش طبق بزرگ برلیانس می‌گویند.
بوش طبق خودرو و سیبک از نظر عملکرد شبیه به هم، ولی دارای تفاوت‌های عمده ای نیز هستند که از جمله این تفاوت‌ها می‌توان به این موضوع اشاره کرد که جنس اصلی بوش‌ها از لاستیک طبیعی یا اورتان است و فقط در یک جهت حرکت می‌کنند، در صورتی که سیبک از یک گوی فلزی متصل به بازو تشکیل شده و حرکت دورانی دارد و در جهت‌های مختلف حرکت و امکان چرخش چرخ های خودرو را فراهم می‌کند.
انواع بوش طبق:
زمانی که بوش طبق خودرو شما خراب شده باشد و قصد تعویض آن را داشته باشید، در زمان خرید باید جنس آن را نیز در نظر بگیرید. این قطعه با توجه به تنش‌های بالایی که به آن وارد می‌شود باید در برابر سایش، دمای بالا و آلاینده ها مقاوم باشد و به همین دلیل بخش بیرونی بیشتر بوش‌ها، از فلز ساخته شده است. در این بین معمولا از فولاد، آلومینیوم و در برخی موارد پلاستیک ساخته می‌شود و در قسمت داخلی آن از لاستیک سیلیکون یا نیتریل استفاده می‌شود.
همچنین برای مشاهده محصولات جلوبندی می‌توانید از صفحه لوازم یدکی برلیانس دیدن کنید. از نظر جنس مواد این قطعه را می‌توان به موارد زیر تقسیم بندی کرد:
- بوش‌های لاستیکی:
این مدل به دلیل نرمی، خاصیت ارتجاعی و عدم تولید صدا می‌توانند محافظ خوبی برای طبق و سیستم تعلیق خودرو باشد ولی در کنار این مزایا باید گفت که این نوع متریال باعث می‌شود که طول عمر کمتری داشته باشد و نتواند استحکام مورد نیاز برخی از خودروها را تامین کند.
- بوش‌های پلی اورتان:
پلی اورتان بسیار مقاوم و با دوام است و بیشتر از لاستیک استحکام دارد و احتمال ترک خوردگی در این مدل کم است، اما برای جلوگیری از به صدا افتادن باید به صورت منظم روغن کاری شود و شما در زمان خرید باید به این نکته توجه داشته باشید.
- بوش‌های پلی گرافیت:
اگر در تولید بوش از این متریال استفاده شود، سیستم تعلیق سفت و قابل اعتمادی را خواهید داشت و از مزایای آن روان کنندگی، کم‌ترین صدا، مقاومت بالا در برابر پوسیدگی، طول عمر بالا و مستحکم‌تر از لاستیک بودن است.
- بوش‌های نایلونی:
در این مدل بوش، بدلیل مقاومت بالا و همینطور دوام خوب در برابر عوامل بیرونی، یک عملکرد بسیار مطلوب را برای سیستم جلوبندی فراهم می‌کند تا بتواند به بهترین شکل ممکن بالاترین عملکرد را برای عبور از ناهمواری‌های جاده داشته باشد.
عوامل خرابی بوش طبق
کلیه بخش‌های خودرو مستعد خرابی هستند و به مرور ممکن است قسمت‌هایی که بیشترین ضره را متحمل می‌شوند دچار مشکل شوند، از جمله بوش طبق که یکی از پرمصرف‌ترین لوازم در سیستم جلوبندی می‌باشد. اما گاهی اوقات برخی موارد، پروسه خرابی با شدت بیشتری همراه می‌کنند که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.
- عدم روانکاری:
اگر بوش طبق خودرو به اندازه کافی گریس کاری نشود، اصطکاک و تنش افزایش یافته و بوش‌ها توانایی خود را در جذب ضربه‌ها از دست می‌دهند و زودتر دچار خرابی می‌شوند.
- گذر زمان:
تغییرات دمایی، آلاینده‌های جاده و مواد شیمیایی باعث تضعیف بوش طبق خودرو می‌گردد و انعطاف پذیری آن را کاهش می‌دهند و همین مورد سبب ترک خوردن آن می‌گردد و علاوه بر این، مسافت طی شده و رانندگی نامناسب نیز می‌توانند بر روند افزایش سایش تاثیر بگذارند.
- عوامل محیطی:
گرمای بیش از حد باعث سفت شدن و دمای انجماد باعث شکننده شدن ساختار این قطعه می‌گردد و در کنار این مسائل، نمک و روغن و سایر مواد شیمیایی موجود در جاده‌ها روند خرابی این قطعه را سرعت میبخشند.
در کنار این عوامل، دلایل دیگری نیز برای خرابی بوش طبق خودرو وجود دارد مانند: ناهمواری‌ها و پستی و بلندی‌های جاده، وزن بیش از حد ماشین، تصادفات، استفاده بیش از حد از خودرو، جنس نامرغوب، استفاده از مواد اولیه نامرغوب در ساخت، نداشتن کیفیت، فرسوده شدن قطعه و ...
راه‌های جلوگیری از خرابی بوش طبق
همیشه راهی برای پیشگیری از خراب بوش طبق وجود دارد که با رعایت موارد می‌توانید از بروز چنین اتفاقی جلوگیری کنید، با اینکار حتی از درگیر شدن دیگر قطعات نیز جلوگیری خواهید کرد.
بررسی منظم: به صورت دوره‌ای سیستم تعلیق و بوش طبق را بررسی کنید تا از سلامت آنها مطمئن شوید. مراجعه به تعمیرگاه‌های معتبر برای بررسی‌های دوره‌ای بسیار مهم است.
پرهیز از رانندگی در جاده‌های خراب: تلاش کنید تا از جاده‌های ناهموار و پر از دست‌انداز عبور نکنید تا فشار اضافی بر روی بوش طبق وارد نشود.
نگهداری مناسب: سیستم تعلیق و اجزای آن را به صورت منظم بازبینی کنید و از ورود آب و کثیفی به آنها جلوگیری کنید.
توجه به علامت‌های خرابی: به علائم خرابی مانند صداهای غیرمعمول، کشش و عدم کنترل مناسب توجه کنید و هرچه سریع‌تر اقدام به تعمیر کنید.
تنظیمات صحیح: اطمینان حاصل کنید که تنظیمات سیستم تعلیق و چرخ‌ها به درستی انجام شده باشد و در صورت نیاز به تنظیمات مجدد اقدام کنید.
راه‌های افزایش طول عمر بوش طبق
به منظور بهره‌وری و افزایش راندمان بخش‌های مختلف خودرو باید با سرویس‌های دوره‌ای از بروز مشکلات متعدد جلوگیری کرد، اما تنها موضوع به سرویس ختم نمی‌شود بلکه باید در استفاده از قطعات نیز حساسیت بخرج داد و از بهترین و باکیفیت‌ترین محصولات اینکار را انجام داد.
استفاده از بوش‌های با کیفیت: استفاده از بوش‌های اصل و با کیفیت می‌تواند به افزایش طول عمر آنها کمک کند. قطعه با کیفیت به طور معمول مواد مقاوم‌تری دارند که در برابر سایش و آسیب‌های محیطی مقاوم‌ترند.
کنترل فشار تایرها: اطمینان حاصل کنید که فشار تایرها در محدوده مناسب باشد، زیرا فشار نادرست می‌تواند فشار مضاعف به سیستم تعلیق و بوش طبق وارد کند.
رانندگی آرام: از رانندگی تهاجمی و ناگهانی پرهیز کنید و تلاش کنید رانندگی ملایم و کنترل‌شده‌ای داشته باشید تا فشار اضافی به بوش طبق وارد نشود.
تعمیر به موقع: هرگونه علامت خرابی یا آسیب را به سرعت تعمیر کنید تا از آسیب‌های بیشتر به دیگر بخش‌های سیستم جلوبندی جلوگیری شود.
