ناگفته‌های منیفولد
هرقطعه‌ای که درون خودرو جا دارد همانند منیفولد به منظور انجام وظیفه‌ای خاص طراحی شده است و به منظوری کاربرد دارد. شناخت و آشنایی با بخشی از آنها به شما کمک می‌کند تا در مواقع بحرانی تا جایی که امکان داشته باشد مشکل بوجود آمده را برطرف کنید.
منیفولد در خودرو به دو منظور کاربرد دارد. منیفولد هوا که بسته به نوع طراحی خودرو در جلو یا عقبی موتور بسته می‌شود و منیفولد دود که به خروجی موتور متصل است و هدایتگر گازهای داغ موتور می‌باشد. این دو قطعه از لحاظ ساختار هیچ‌گونه عمل محرکی انجام نمی‌دهند و تنها هدایتگر دود و هوا می‌باشند ولی اینگونه نیست که دچار مشکل نشوند.
در این مقاله سعی کردیم با لحنی بسیار ساده و بدور از هرگونه زیاده‌گویی به شرح وظایف، علت و علائم خرابی منیفولد بپردازیم. شاید به ندرت این قطعه خرابی شود ولی با مظالعه راهکارهایی که در ادامه خواهیم گفت خواهید توانست از بروز مشکلاتی اینچنین جلوگیری کنید.
بیشتر بخوانید: تعمیر کمپرسور کولر ماشین
منیفولد چیست؟
قبل از توضیح درباره‌ی منیفولد، باید به این نکته اشاره کنیم که این قطعه در خودرو به دو نوع هوا و دود تقسیم می‌شود. منیفولد نوعی هدایت‌کننده است که از یک سو هوای ورودی را هدایت می‌کند و از سوی دیگر، گازهای داغ حاصل از احتراق را به سمت کاتالیزور و اگزوز می‌فرستد.
در بیشتر خودروها، منیفولد هوا از جنس پلاستیک فشرده ساخته شده است. این قطعه هوای ورودی را از هواکش دریافت کرده و از طریق چهار لوله خروجی به بلوک سیلندر تزریق می‌کند.
در ادامه، پس از فرآیند احتراق، گازهای داغ تولیدشده از طریق منیفولد دود به سمت سیستم اگزوز هدایت می‌شوند. برخلاف منیفولد هوا که پلاستیکی است، منیفولد دود از جنس فولاد ساخته می‌شود تا بتواند فشار و حرارت بسیار بالای این ناحیه را تحمل کند.
وظیفه منیفولد
منیفولد یکی از قطعات کلیدی در خودرو است که وظیفه هدایت و توزیع هوا یا دود را بر عهده دارد. منیفولد هوا، جریان هوای ورودی به موتور را به شکل یکنواخت میان سیلندرها تقسیم می‌کند تا احتراق درون موتور با بهترین راندمان صورت گیرد. از سوی دیگر، منیفولد دود گازهای داغ تولید شده پس از احتراق را جمع‌آوری کرده و به سمت کاتالیزور و اگزوز هدایت می‌کند. عملکرد صحیح این قطعه نقش مهمی در بهبود راندمان موتور، کاهش آلایندگی و حفظ سلامت سایر قطعات دارد.
علت ترکیدن منیفولد
منیفولد هوا به دلیل ساختار پلاستیکی خود و تماس مستقیم با حرارت موتور، به طور مداوم تحت تنش‌های حرارتی قرار دارد. هر بار که موتور داغ شده و سپس به سرعت سرد می‌شود، این تغییرات دمایی باعث ایجاد ترک‌های ریز در سطح منیفولد می‌شود که به مرور زمان قابل مشاهده خواهد بود. از سوی دیگر، تنظیم نادرست نسبت سوخت به هوا، به‌ویژه در مواقعی که مخلوط بیش از حد خشک یا غلیظ باشد، می‌تواند احتراق‌های ناپایداری ایجاد کند که فشار وارده بر منیفولد را افزایش داده و به آسیب یا ترکیدن آن منجر شود.
در خصوص منیفولد دود نیز باید گفت که این قطعه در معرض حرارت بسیار زیاد و فشار بالای گازهای خروجی موتور قرار دارد. این عوامل در کنار زنگ‌زدگی و فرسایش تدریجی، می‌توانند موجب ایجاد ترک‌های گسترده و در نهایت شکستگی شوند. همچنین کیفیت مواد اولیه و نحوه ساخت آن نقش مهمی در دوام و مقاومت این قطعه در برابر شرایط سخت کاری ایفا می‌کند.
بیشتر بخوانید: علت روشن شدن چراغ روغن
علائم خرابی منیفولد
خرابی این قطعه، چه در بخش هوا و چه در بخش دود، می‌تواند علائم مشخصی را در عملکرد خودرو ایجاد کند. در صورتی که این نشانه‌ها به موقع شناسایی نشوند، ممکن است به آسیب‌های جدی‌تر در موتور منجر شود. مهمترین علائم خرابی منیفولد عبارتند از:
- کاهش قدرت موتور
ترک یا نشتی در منیفولد هوا باعث ورود هوای غیرمحاسبه شده به موتور می‌شود و نسبت صحیح هوا و سوخت را به هم می‌زند. نتیجه این موضوع، کاهش قدرت و شتاب موتور است.
- افزایش مصرف سوخت
اختلال در سیستم ورود هوا یا خروج دود باعث می‌شود ECU (واحد کنترل موتور) میزان بیشتری از سوخت را تزریق کند تا کمبود هوا را جبران نماید، که این مسئله مصرف سوخت را به طور محسوسی افزایش می‌دهد.
- صدای غیرعادی موتور
ترک یا شکستگی در این قطعه، به ویژه در منیفولد دود، می‌تواند باعث ایجاد صدای تق‌تق یا سوت کشیدن در زمان کارکرد موتور شود. این صداها به ویژه در دور آرام یا هنگام شتاب‌گیری شدیدتر به گوش می‌رسند.
- انتشار بوی سوخت یا دود در کابین
در صورت خرابی منیفولد دود، گازهای خروجی که باید از طریق اگزوز دفع شوند، ممکن است نشت کرده و وارد فضای موتور یا حتی کابین خودرو شوند. این مشکل علاوه بر کاهش کارایی خودرو، برای سرنشینان نیز خطرناک است.
- روشن شدن چراغ چک موتور
هرگونه نشتی در سیستم هوا یا دود، به وسیله سنسورهای اکسیژن یا فشار هوا تشخیص داده شده و ممکن است منجر به روشن شدن چراغ چک موتور در صفحه کیلومتر شود.
