علائم خرابی واترپمپ

واترپمپ یکی از مهمترین قطعات در سیستم خنککننده خودرو است که وظیفه گردش مایع خنککننده (ترکیب آب و ضدیخ) را در موتور و رادیاتور بر عهده دارد. شناخت علائم خرابی واترپمپ میتواند به شما هشدار دهد که این قطعه حیاتی نیاز به بررسی یا تعویض دارد.
اگر به موقع به این نشانهها توجه نکنید، ممکن است موتور خودرو بیشازحد داغ شود و خسارات جدی مثل سوختن واشر سرسیلندر یا قفل شدن موتور رخ دهد. در این مقاله، به بررسی جامع علائم خرابی واترپمپ، دلایل آن، روشهای تشخیص و نکات پیشگیری میپردازیم تا از هزینههای سنگین تعمیر جلوگیری کنید.
واترپمپ چیست و چرا اهمیت دارد؟
واترپمپ با به جریان انداختن مایع خنککننده یا همان ضدیخ، دمای موتور را در محدوده ایمن (حدود 90 درجه سانتیگراد) نگه میدارد. انرژی لازم برای بحرکت درآمدن واترپمپ از طریق تسمه دینام تامین میشود. خرابی واترپمپ میتواند باعث اختلال در سیستم خنککننده شود و به موتور آسیب برساند. شناخت علائم خرابی واترپمپ به شما کمک میکند تا قبل از بروز مشکلات جدی، اقدام کنید.
این قطعه با پمپاژ دائمی آب سبب میشود مایع خنک شده توسط رادیاتور از طریق شیلنگ به مجراهای داخلی موتور جریان یابد. این قطعه با کمک ترموستات به طور مداوم عملکرد موتور را در بهینهترین حالت ممکن نگه میدارد تا بیش از اندازه داغ یا خنک نشود.
بیشتر بخوانید: علت داغ شدن موتور خودرو

علائم خرابی واترپمپ خودرو
برای تشخیص بهموقع مشکلات، باید با نشانههای خرابی واترپمپ آشنا باشید. در جدول زیر، این نشانهها به همراه دلایل احتمالی و اقدامات پیشنهادی آورده شدهاند:
علامت | دلیل احتمالی | پیشنهاد اقدام |
نشتی مایع خنککننده زیر خودرو | خرابی واشر یا آببند واترپمپ | بررسی و تعویض واترپمپ |
بالا رفتن آمپر دما یا جوش آوردن | اختلال در گردش مایع خنککننده | بررسی واترپمپ و ترموستات (علائم خرابی ترموستات) |
صدای زوزه یا ساییدگی | خرابی بلبرینگ واترپمپ | تعویض سریع واترپمپ |
عملکرد ضعیف کولر | کاهش جریان مایع خنککننده | چک کردن واترپمپ و سیستم خنککننده |
بخار یا دود از زیر کاپوت | داغ شدن بیشازحد موتور | توقف رانندگی و تماس با مکانیک |
روشن شدن چراغ هشدار مایع خنککننده | نشتی یا کاهش سطح مایع | بررسی مخزن و واترپمپ |
1. نشتی مایع خنککننده زیر خودرو
یکی از بارزترین علائم خرابی واترپمپ، نشتی مایع خنککننده (ضدیخ) است. اگر زیر جلوی خودرو لکههای سبز، نارنجی یا قرمز (بسته به نوع ضدیخ) دیدید، احتمالاً واشرها یا آببندهای واترپمپ فرسوده شده است. گاهی نشتی جزئی است و فقط رسوب یا زنگزدگی اطراف واترپمپ دیده میشود.
2. بالا رفتن آمپر آب یا جوش آوردن موتور
اگر آمپر مرتب بالا میرود یا خودرو جوش میآورد، ممکن است واترپمپ نتواند مایع خنککننده را بهدرستی به گردش درآورد. این یکی از خطرناکترین علائم خرابی واترپمپ است، چون میتواند به موتور آسیب جدی برساند. برای اطلاعات بیشتر درباره سیستم خنککننده، مقاله علت کم شدن آب رادیاتور را بخوانید.
3. صدای غیرعادی (زوزه یا ساییدگی)
شنیدن صدای زوزه یا ساییدگی از جلوی موتور، بهویژه هنگام افزایش دور موتور، میتواند نشانه خرابی بلبرینگ یا پرههای واترپمپ باشد. بیشترین دلیل خرابی مربوط به عدم استفاده از ضدیخ میباشد. آب به تنهایی سبب پوسیدن پرههای واترپمپ میگردد.
4. عملکرد ضعیف کولر خودرو
واترپمپ بهطور غیرمستقیم روی عملکرد کولر تأثیر میگذارد. اگر کولر خودرو در روزهای گرم بهخوبی خنک نمیکند، ممکن است واترپمپ مشکل داشته باشد. این یکی از علائم خرابی واترپمپ است که کمتر به آن توجه میشود.
5. بخار یا دود از زیر کاپوت
بخار یا دود از زیر کاپوت نشاندهنده داغ شدن بیشازحد موتور است که میتواند ناشی از توقف گردش مایع خنککننده باشد. در این حالت، باید با احتیاط در کنار خیابان توقف کنید و هرچه سریعتر به بررسی مشکل بپردازید.
6. روشن شدن چراغ هشدار مایع خنککننده
در اکثر خودروهای امروزی در صورت بالا رفتن بیش از حد حرارت، چراغی به منظور هشدار در صفحه کیلومتر درج شده است. روشن شدن این لامپ یکی دیگر از نشانههای خرابی واترپمپ است و البته خطری بسیار بزرگ برای موتور.
دلایل خرابی واترپمپ
علتهای خرابی واترپمپ میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- فرسودگی واشرها یا آببندها: با گذر زمان، واشرها ترک میخورند و باعث نشتی میشوند.
- زنگزدگی پرهها: استفاده از [ضدیخ بیکیفیت](لینک به مقاله ضدیخ) میتواند پرهها را خراب کند.
- تسمه تایم فرسوده: تسمه شل یا پاره عملکرد واترپمپ را مختل میکند. برای اطلاعات بیشتر، مقاله پاره شدن تسمه تایم را بخوانید.
- یخزدگی مایع: عدم استفاده از ضدیخ مناسب در زمستان به پرهها آسیب میرساند.
- کیفیت پایین قطعه: واترپمپهای تقلبی زودتر خراب میشوند.
بیشتر بخوانید: جوش آوردن ماشین

نکات پیشگیری از خرابی واترپمپ
برای جلوگیری از بروز علائم خرابی واترپمپ و افزایش عمر آن:
- تعویض بهموقع مایع خنککننده: هر 1-2 سال یا طبق توصیه سازنده، ضدیخ را تعویض کنید.
- استفاده از ضدیخ باکیفیت: ضدیخ مناسب از زنگزدگی و یخزدگی جلوگیری میکند.
- بررسی تسمه تایم: هر 60,000 کیلومتر تسمه را چک کنید.
- استفاده از قطعات اصلی: واترپمپهای باکیفیت و اصلی بخرید.
- سرویس دورهای: واترپمپ را در سرویسهای منظم بررسی کنید.
در صورت خرابی واترپمپ چه کنیم؟
- رانندگی را متوقف کنید، بهویژه اگر موتور جوش آورده یا بخار از کاپوت بلند میشود.
- کولر را خاموش کنید تا فشار روی سیستم خنککننده کاهش یابد.
- خودرو را به تعمیرگاه ببرید یا از امداد خودرو کمک بگیرید.
- واترپمپ را با قطعه اصلی تعویض کنید.
سؤالات متداول درباره علائم خرابی واترپمپ
1. عمر واترپمپ چقدر است؟
عمر واترپمپ معمولاً بین 60,000 تا 100,000 کیلومتر است، اما به کیفیت قطعه و نگهداری بستگی دارد.
2. آیا میتوان واترپمپ را تعمیر کرد؟
معمولاً واترپمپ قابلتعمیر نیست و باید تعویض شود.
3. هزینه تعویض واترپمپ چقدر است؟
هزینه بسته به مدل خودرو و نوع واترپمپ متفاوت است. برای اطلاعات دقیق، با مراکز تعمیرگاهی در ارتباط باشید.
4. آیا خرابی واترپمپ به موتور آسیب میرساند؟
بله، اگر خرابی واترپمپ نادیده گرفته شوند، میتوانند باعث سوختن واشر سرسیلندر یا قفل شدن موتور شوند.